Category: บทความ

อดีต “ซ้าย-อหิงสา” ยุคมืด พระไพศาล วิสาโล  ยืนยัน “สันติ-ธรรม…คือสุข” สถานการณ์การเมืองที่กำลังร้อนแรงในขณะนี้ มีหลายฝ่ายออกมามีบทบาท รวมถึง “พระสงฆ์” ในพระพุทธศาสนา ซึ่งในส่วนของฝ่ายสงฆ์นั้น ก็มีพระหลายรูปออกมาให้สติ เพื่อมิให้สถานการณ์ดำเนินไปสู่ความรุนแรง ในจำนวนนี้ก็มีพระสงฆ์ซึ่งได้รับ “รางวัลศรีบูรพา” ประจำปี 2553 ในฐานะพระนักวิชาการ นักคิดนักเขียนทางพระพุทธศาสนารุ่นใหม่ ซึ่งท่านเป็นนักปฏิบัติธรรม เป็นนักบรรยายธรรมที่ผลิตผลงานออกมาในรูปสื่อโทรทัศน์ และหนังสืออย่างสม่ำเสมอในยุคปัจจุบัน พระสงฆ์รูปนี้คือ “พระไพศาล วิสาโล” พระไพศาล วิสาโล เดิมชื่อ ไพศาล วงศ์วรวิสิทธิ์ พื้นเพเป็นชาวกรุงเทพฯ เกิดเมื่อปี พ.ศ.2500 สำเร็จการศึกษาชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 แผนกศิลปะ จากโรงเรียนอัสสัมชัญ และสำเร็จการศึกษาขั้นอุดมศึกษาจากมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ คณะศิลปศาสตร์ สาขาวิชาประวัติศาสตร์ ระหว่างเรียนที่ธรรมศาสตร์ เคยเป็นสาราณียกรของปาจารยสาร (2518-2519) และเป็นเจ้าหน้าที่กลุ่มประสานงานศาสนาเพื่อสังคม ช่วงปี 2519-2526 โดยมีบทบาทร่วมในแนวทาง   “อหิงสา” ต่อ เหตุการณ์ 6 ตุลาฯ 2519…

ประวัติผู้รับรางวัลพระไพศาล วิสาโล พระไพศาล วิสาโล เป็นพระนักคิด นักวิชาการ นักเขียนชั้นแนวหน้าท่านหนึ่ง ในหมู่ผู้แสวงหาทางออกให้แก่สังคมและโลกโดยสันติวิธี ท่านมีผลงานเขียนและงานแปลสม่ำเสมอ  นอกจากนี้ยังเป็นบรรณาธิการหนังสือหลายฉบับ เคยได้รับรางวัล“ชูเกียรติ อุทกะพันธุ์” ครั้งที่ ๒ ประจำปี พ.ศ. ๒๕๔๘ จากผลงานหนังสือ “พุทธศาสนาไทยในอนาคต แนวโน้มและทางออกจากวิกฤติ” ในสาขาศาสนาและปรัชญา กำเนิดเดิมชื่อว่า  ไพศาล วงศ์วรสิทธิ์ เกิดเมื่อวันที่ ๑๐ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๐๐ ที่กรุงเทพมหานคร การศึกษาเข้าศึกษาระดับชั้นประถมศึกษาและมัธยมศึกษา ณ โรงเรียนอัสสัมชัญ กรุงเทพฯและต่อระดับอุดมศึกษาที่คณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ หน้าที่การงาน เริ่มทำกิจกรรมตั้งแต่อยู่โรงเรียนอัสสัมชัญ  เมื่ออยู่มหาวิทยาลัยก็เป็นบรรณาธิการบริหารหนังสือปาจารยสาร ซึ่งมีแนวทางในการประยุกต์พุทธธรรมและอหิงสธรรมมาใช้ในชีวิตประจำวันและทำกิจกรรมในชมรมพุทธศาสตร์และประเพณี ไม่เชื่อในแนวทางมาร์กซิส   แต่กลับถูกมองว่าเป็นทั้ง “ซ้าย” และ “ขวา” กล่าวคือ ด้วยความที่สนใจการเมืองจึงถูกมองว่าเป็นพวกซ้าย ขณะเดียวกัน ความสนใจในพระพุทธศาสนาก็ทำให้นักศึกษาด้วยกันมองว่าเป็นพวกขวา ในวันที่ ๖ ตุลาคม ๒๕๑๙ ได้ชุมนุมอย่างสงบในตึกเรียนแยกจากนักศึกษา เป็นการชุมนุมอดอาหารเรียกร้องคณะสงฆ์พิจารณาประเด็นที่เปิดโอกาสให้จอมพลถนอม กิตติขจร…

รางวัลศรีบูรพานั้นถือกันว่าเป็นรางวัลที่ทรงเกียรติอย่างยิ่งสำหรับนัก เขียนนักประพันธ์ในประเทศนี้ แต่อาตมาขอสารภาพว่า การขึ้นมากล่าวสุนทรกถาในฐานะผู้ได้รับรางวัลศรีบูรพานั้น เป็นสิ่งที่ไม่เคยคาดคิดมาก่อนว่าจะบังเกิดกับตนเอง เพราะแม้อาตมาจะเขียนหนังสือมานานกว่า ๓๐ ปี แต่ก็ไม่สามารถกล่าวอย่างเต็มปากว่าตนเองเป็นนักเขียนนักประพันธ์ จะเป็นได้อย่างมากก็นักเขียนสมัครเล่น ซึ่งไม่อาจเทียบชั้นเสมอนักเขียนชั้นครูหรือนักประพันธ์อาวุโสทั้งหลายที่ เป็นเจ้าของรางวัลอันทรงเกียรตินี้ตลอด ๒๐ กว่าปีที่ผ่านมา ยิ่งกว่านั้นงานเขียนของอาตมาก็ไม่เคยแม้แต่จะเฉียดกรายเข้าใกล้แวดวง วรรณกรรมหรือวงการหนังสือพิมพ์ อันเป็นแวดวงที่ศรีบูรพาได้บุกเบิกสร้างสรรค์และฝากผลงานไว้มากมาย ทั้งนี้มิจำเป็นต้องเอ่ยว่าในอดีตไม่เคยมีพระภิกษุที่ได้รับรางวัลนี้ ด้วยเหตุนี้การได้รับรางวัลศรีบูรพาจึงเป็นเรื่องที่เหนือการคาดคิดของอาตมา ศรีบูรพาหรือกุหลาบ สายประดิษฐ์ เป็นนักประพันธ์และนักหนังสือพิมพ์ที่ยิ่งใหญ่ที่สุดคนหนึ่งของไทย เป็น “สุภาพบุรุษ” ที่มั่นคงในอุดมคติและเปี่ยมด้วยคุณธรรมอันน่ายึดถือเป็นแบบอย่าง อาตมาจึงรู้สึกเป็นเกียรติอย่างยิ่งที่ได้รับรางวัลที่ตั้งขึ้นในนามของท่าน คงไม่ต้องกล่าวย้ำในที่นี้ว่ารางวัลศรีบูรพานั้นมีความหมายอย่างไรสำหรับวง การนักเขียนนักประพันธ์ของไทย แต่มีข้อที่น่าสังเกตประการหนึ่งก็คือ ทั้ง ๆ ที่รางวัลศรีบูรพาเป็นเครื่องรับรองสถานะและเพิ่มพูนเกียรติยศแก่นักเขียน แต่ตลอดชีวิตของศรีบูรพา ท่านหาเคยได้รับรางวัลใด ๆ ไม่ ไม่ว่าจากวงการวรรณกรรมและวงการหนังสือพิมพ์ ทั้งไม่เคยได้รับเกียรติยศใด ๆ ในระดับประเทศ ทั้ง ๆ ที่ท่านมีคุณูปการอย่างยิ่งต่อวงการดังกล่าวและได้อุทิศตนเพื่อประเทศชาติมา โดยตลอด ในทางตรงข้ามท่านกลับถูกจับกุมคุมขังถึง ๒ ครั้ง และกลายเป็นบุคคลผู้ไม่พึงปรารถนาในสายตาของผู้มีอำนาจจนต้องลี้ภัยอยู่ใน ต่างประเทศกระทั่งวาระสุดท้ายของชีวิต ชีวิตของศรีบูรพาคือชีวิตของผู้ที่อยู่แถวหน้าในการต่อสู้กับเผด็จการและ อำนาจที่ไม่เป็นธรรม แม้จะประสบเภทภัยเพียงใด ก็ไม่ท้อแท้ท้อถอย หากยังคงมุ่งมั่นต่อสู้ตามอุดมคติปณิธานของตน นั่นเป็นเพราะท่านมีจิตใจมั่นคง…

พระนักปราชญ์ ผู้มองเห็นถึงปัญหาทั้งในเชิงปัจเจกและโครงสร้างของสังคม และเป็นกำลังสำคัญในหมู่ผู้แสวงหาทางออกให้กับสังคมไทยและโลกโดยสันติ พระ ไพศาล วิสาโล ได้ชื่อว่าเป็นพระนัก ปราชญ์ เป็นนักคิด-นักเขียนชั้นแนวหน้าของเมืองไทย ผู้มองเห็นถึงปัญหาทั้งในเชิงปัจเจกและในเชิงโครงสร้างของสังคม และเป็นกำลังสำคัญในหมู่ผู้แสวงหาทางออกให้กับสังคมไทยและโลกโดยสันติวิธี โดยเฉพาะในสถานการณ์การเมืองขณะนี้แนวทางสันติวิธีหรือมาตรการปรองดองแห่ง ชาติน่าจะเป็นสิ่งที่ทุกคนอยากให้เกิดขึ้นโดยเร็วที่สุด ตลอดระยะ เวลาที่อยู่ในร่มกาสาวพัสตร์ 27 ปี พระไพศาล วิสาโล เป็นนักธรรมผู้สร้างสะพานเชื่อมธรรมะสู่คนรุ่นใหม่ เป็นพระสงฆ์นักกิจกรรมหัวก้าวหน้าที่สามารถเชื่อมโยงความรู้ทางด้านพุทธธรรม มาอธิบายปรากฏการณ์ของชีวิตและสังคม ในบริบทของสังคมสมัยใหม่อย่างเข้าใจง่าย ชัดเจนเป็นรูปธรรม อธิบายหลักธรรมที่ยากและลึกซึ้งให้เป็นเรื่องง่ายต่อการทำความเข้าใจ รวมทั้งยังเป็นผู้ถ่ายทอดและสร้างสรรค์ผลงานออกมาอย่างต่อเนื่อง ทั้งงานเขียน งานแปล และงานบรรณาธิกรณ์ โดยมีผลงานเขียนมากกว่า 100 เล่ม และเมื่อปี 2548 หนังสือชื่อ “พุทธศาสนาไทยในอนาคต : แนวโน้มและทางออกจากวิกฤติ” ยังได้รับรางวัลชูเกียรติ อุทกะพันธุ์ ในสาขาศาสนาและปรัชญาอีกด้วย ล่าสุด คณะกรรมการ กองทุนศรีบูรพา ได้ประกาศเกียรติคุณ ให้ พระไพศาล วิสาโล เป็นผู้ได้รับรางวัลศรีบูรพา ประจำปี 2553 นับเป็นผู้ได้รับรางวัลลำดับที่ 22 โดยพิธีมอบรางวัลอย่างเป็นทางการจัดขึ้นเมื่อวันที่ 5…

สิ้นแล้ว”ชนิด สายประดิษฐ์”ภรรยาคู่ทุกข์ยาก”ศรีบูรพา”รูดม่านชีวิตเจ้าของนามปากกา”จูเลียต”วัย98ปี ผู้สื่อข่าวรายงานว่า เมื่อเวลาประมาณ 14.00 น. วันที่ 15 มิ.ย. นางชนิด สายประดิษฐ์ นักเขียน นักแปล เจ้าของนามปากกาจูเลียต ภรรยานายกุหลาบ สายประดิษฐ์ หรือ ศรีบูรพา ได้เสียชีวิตลงด้วยวัย 98 ปี ที่โรงพยาบาลวิชัยยุทธ นางดุษฎี พนมยงค์เผยว่า นางชนิดได้เข้ารับการรักษาตัวด้วยโรคมะเร็งลำไส้เมื่ อสามอาทิตย์ก่อนหน้า โดยมีอาการทรงๆทรุดๆมาระยะหนึ่ง ก่อนจะเสียชีวิตลงอย่างสงบ ด้านนายสินธุ์สวัสดิ์ ยอดบางเตยเปิดเผยว่าจะมีพิธีรดน้ำศพวันที่ 16 มิถุนายน เวลา 17.00 น.ที่ศาลากลางน้ำ วัดเทพศิรินทราวาสราชวรวิหาร และมีพิธีสวดพระอภิธรรมศพ 3 วัน ส่วนพิธีฌาปนกิจจะมีขึ้นเวลา 14.00น. วันที่ 19 มิถุนายน “ท่านเตรียมตัวรับวันนี้ไว้นานแล้ว อาจเพราะเห็นเรื่องราวต่างๆในชีวิตมามาก โดยช่วงหลังได้เขียนบันทึกไว้ตลอดเพื่อให้ลูกหลานได้ อ่าน ก็คาดว่าจะจัดทำเป็นหนังสือที่ระลึกต่อไป” นายสินธุ์สวัสดิ์กล่าว

กุหลาบแกร่งคู่ชีวิต ‘ศรีบูรพา’ เจ้าของนามปากกา ‘จูเลียต’ ยังคงยืนหยัดอยู่อย่างมั่นคงและเป็นศูนย์รวมความศรัทธาของคนวรรณกรรม แม้ว่า ‘กุหลาบ สายประดิษฐ์’ หรือ ‘ศรีบูรพา’ จะจากไปนานถึง 36 ปี หรือเมื่อวันที่ 16 มิถุนายน 2517 แต่ภรรยาคู่ชีวิต ‘ชนิด สายประดิษฐ์’ เจ้าของนามปากกา ‘จูเลียต’ ยังคงยืนหยัดอยู่อย่างมั่นคงและเป็นศูนย์รวมความศรัทธาของคนวรรณกรรม ก่อนจะจากไปอย่างสงบด้วยโรคชรา เมื่อวันที่ 15 มิถุนายน 2553 สิริรวมอายุ 97 ปี โดยพิธีฌาปนกิจจัดขึ้นในวันเสาร์ที่ 19 มิถุนายน ที่ผ่านมา ณ วัดเทพศิรินทร์ ตลอดชีวิตของ ‘ชนิด สายประดิษฐ์’ นอกจากจะเป็นภรรยาร่วมทุกข์ร่วมสุขกับ ‘กุหลาบ สายประดิษฐ์’ นักคิด นักเขียน และนักหนังสือพิมพ์ซึ่งได้รับยกย่องให้เป็นบุคคลสำคัญของโลกแล้ว นักอ่านจำนวนมากยังรู้จักในฐานะเจ้าของนามปากกา ‘จูเลียต’ นักแปลวรรณกรรมคลาสสิก ชนิด สายประดิษฐ์ เดิมชื่อว่า ชนิด ปริญชาญกล เกิดเมื่อวันที่…